Co zrobić gdy bank mnie pozwał?
Wynagrodzenie za korzystanie z kapitału – czyli jedno z dwóch zagadnień, których nie doczekaliśmy się w orzecznictwie na szczeblu Sądu Najwyższego. W Wyrokach Sądu Najwyższego w sprawach III CZP 6/21 oraz III CZP 11/20 pojawiły się – w ocenie banków – możliwości domagania się przez banki wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.
Jak to w praktyce wygląda? Banki twierdzą, że poza zwrotem wzajemnych świadczeń (czyli rozliczenia nieważnej umowy frankowej) na zasadzie 1 = 1, przysługuje im dalej idące roszczenie o zwrot korzyści uzyskanych z tytułu posiadania kredytu.
W polskim porządku prawnym, wynagrodzeniem za korzystanie z kapitału są odsetki. Problem w tym, że po odpadnięciu stosunku prawnego, jakim jest umowa, odpadnie także roszczenie odsetkowe i bank pozbawiony jest wynagrodzenia, które rekompensowało mu zamrożenie kapitału kredytu przez wiele lat.
Zgodnie z Dyrektywą 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sankcją dla nieuczciwego przedsiębiorcy jest właśnie pozbawienie możliwości otrzymania czegoś więcej, co przewyższa wypłacony kapitał.
Dlaczego banki składają pozwy przeciwko klientom i jaka jest podstawa takich żądań?
Kredytobiorcy, najczęściej konsumenci, otrzymują ochronę w sądach i sądy w zdecydowanej większości przypadków przybrały stronę kredytobiorców frankowych. Często do postępowań składają poglądy instytucje jak Rzecznik Finansowy. Stanowi to dodatkowe i ważne wsparcie w walce z prawnikami banków.
Dlatego w odpowiedzi na dość zmasowane akcje kredytobiorców frankowych, którzy co raz śmielej składają pozwy (w samej Warszawie w ostatnich 15 miesiącach zarejestrowano 25000 spraw frankowych) banki stosują taktykę zastraszania polegającą na składaniu pozwów o zwrot kapitału i wynagrodzenie za korzystanie z niego.
Banki wskazują, że bezpodstawne korzystanie z kapitału ma kilka źródeł, ale są to m.in. roszczenia odsetkowe, waloryzacja sądowa, wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, bezpodstawne wzbogacenie. Jak dotychczas, żaden z pozwów kierowanych przeciwko kredytobiorcom frankowym nie odniósł sukcesu, bowiem konsumenci są chronieni prawem Unii Europejskiej i prawem krajowym.
Jeszcze kilka lat temu, Sąd Okręgowy w Katowicach czy Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalały powództwa frankowiczów, wskazując, że umowy są poprawne i nie zawierają postanowień niedozwolonych. Właśnie dzięki orzecznictwu unijnemu i orzeczeniom Sądu Najwyższego sądy zaczęły stosować i poprawnie wykładać prawo krajowe i dyrektywy unijne, czego efektem jest przewaga wygranych spraw frankowiczów przeciwko bankom sięgająca nawet 95%.
Kancelaria przygotowała strategię odpowiadającą na potrzeby kredytobiorców, których sytuacje są różne. Czasem są to spłacone kredyty, czasem spór trwa już na tyle długo, że można mówić o przedawnieniu roszczeń banków z tytułu zwrotu kapitału kredytu a nawet przedawnienia roszczeń o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału (o ile Sądy uznają te roszczenia jako uzasadnione).